Doanh nhân trẻ đưa cà phê Lâm Đồng xuất ngoại

Anh Trần Nhật Quang mở quán (không gắn bảng tên) giới thiệu sản phẩm cà phê sạch của mình tại số 200, đường Nguyễn Công Trứ (gần HTX Anh Đào Đà Lạt). Tới đây, người uống ngoài thưởng thức cà phê còn được giới thiệu về quy trình sản xuất cà phê sạch, được tận mắt chứng kiến các công đoạn rang xay, chế biến các dòng cà phê thượng hạng do chính anh gieo trồng.

Tốt nghiệp Trường ĐH KHXHNV Hà Nội, năm 2002, anh Trần Nhật Quang vào làm giảng viên tại khoa Du lịch Trường ĐH Đà Lạt. Ít năm sau, anh quyết định từ bỏ công việc ổn định chốn giảng đường tìm về vùng đất Mê Linh, huyện Lâm Hà mua đất lập nghiệp bằng việc trồng cà phê. Anh Quang chia sẻ, khi bắt tay vào công việc mới biết làm cà phê chất lượng cao thật sự không đơn giản. “Bất lợi lớn của tôi so với những nông dân khác là không có kinh nghiệm trồng cà phê. Và thế mạnh lớn nhất của tôi mà hiếm nông dân nào có được là vốn kiến thức về ngoại ngữ tốt, có khả năng đọc và hiểu được những tài liệu hướng dẫn cách làm cà phê sạch bằng tiếng Anh. Tôi cũng có nhiều người bạn ở các nước phát triển, am hiểu về cà phê, họ sẵn sàng giúp tôi trong lĩnh vực này!…” – anh Quang cho biết.

Trần Nhật Quang đã từng chứng kiến hàng chục gia đình phá bỏ hàng trăm hecta cà phê để chuyển sang trồng cây màu khác khi giá cả loại nông sản này xuống rất thấp, thu không đủ chi dẫn đến các nông hộ thua lỗ nặng. Hơn ai hết, anh Quang ý thức rất rõ mình phải làm gì để sản phẩm làm ra không phải bán tháo với giá rẻ mạt như nhiều hộ dân khác mỗi khi thị trường gặp bất lợi về giá. Không hướng tới mục tiêu tăng năng suất như hầu hết người trồng cà phê trong cả nước đang làm, Trần Nhật Quang trú trọng đến việc nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng tới thị trường xuất khẩu. “Ai cũng tự hào Việt Nam là nước sản xuất cà phê vào tốp đầu thế giới nhưng cà phê Việt Nam phần lớn vẫn chỉ xuất khẩu nhân thô cho các công ty cà phê lớn trên thế giới rồi họ chế biến thành phẩm phân phối tới người tiêu dùng bằng thương hiệu riêng của họ. Người dân Việt làm cà phê thực chất là làm thuê cho họ chứ ít có thương hiệu của riêng mình”- anh Quang chia sẻ.

Loại cà phê được Trần Nhật Quang chọn trồng là Arabica và Robusta. Ở nông trại cà phê của anh Quang, trung bình mỗi hecta năng suất chỉ đạt 2 tấn, hơn 1/2 sản lượng trung bình của những nông hộ khác. Khi chúng tôi hỏi: Vậy thì hiệu quả kinh tế không cao? Trần Nhật Quang cười tươi, đáp: “Tôi cam đoan với bạn, năng suất cà phê của tôi chỉ bằng một nửa những nông hộ khác nhưng hiệu quả kinh tế của tôi thậm chí còn cao hơn hẳn họ rất nhiều. Chẳng hạn, giá cà phê nhân hiện nay trên thị trường đang ở 35.000 đồng/kg thì tôi đang bán 60.000 đồng/kg. Đó là chưa kể tôi trực tiếp chế biến cà phê thương phẩm bán với giá cao hơn rất nhiều, bởi vì chất lượng cà phê của tôi được thị trường lựa chọn”.

Theo anh Quang, cà phê cho năng suất càng cao thì sẽ ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng quả. Do vậy, anh không bón phân quá nhiều để thúc cây ra trái mà chỉ chăm sóc cà phê theo một quy trình đặc biệt của riêng mình và hướng tới sự tự nhiên đơm hoa kết trái của loại cây này. Trước khi thu hoạch, cà phê ở nông trại do anh Quang làm chủ được dùng máy để kiểm tra độ đường trên trái cà phê. Anh Quang cho biết, muốn có sản phẩm cà phê ngon thì độ đường ở quả vào thời điểm thu hoạch phải đạt tối thiểu 15%, tốt nhất là từ 18-20%. Tuyệt đối không thu hoạch cà phê khi quả chưa đạt được độ đường tối thiểu hoặc để quả chín đến mức khô luôn ở trên cây.

Trần Nhật Quang nhớ lại: “Cách đây mấy năm, “cà phê sạch” đang là cái gì đó rất lạ lẫm đối với người tiêu dùng. Thậm chí, người Việt quen uống “cà phê bẩn” đến nỗi khi uống ly “cà phê sạch” thì lập tức chê cà phê gì mà tệ thế. Thời gian đầu chúng tôi rất vất vả mới đưa sản phẩm đến được với người tiêu dùng. Chẳng hạn, khi gửi sản phẩm đi chào hàng tại thị trường TP. HCM và Hà Nội, chúng tôi không những không được chia sẻ mà còn không nhận được bất kỳ phản hồi nào từ khách hàng. Sau khi thành lập Công ty TNHH Cà phê Là Việt, tôi đem cà phê kèm theo máy rang xay xuống Sài Gòn, đi tới nhiều quán cà phê nổi tiếng để trình diễn cà phê phục vụ khách hàng miễn phí để giới thiệu sản phẩm. Hay tại lễ hội cà phê Buôn Mê Thuột năm 2013, gian hàng cà phê của tôi vắng tanh khách vì nhiều người cho rằng “uống thấy nhạt”, không đen sóng sánh, không đắng, không có độ đậm đặc… Nhưng rất may có một doanh nghiệp đến từ Đức họ rất chú ý đến sản phẩm của chúng tôi sau khi nếm thử”.

Doanh nghiệp này sau đó đã lấy mẫu cà phê của Công ty TNHH Cà phê Là Việt đem về nước test thử. Khoảng chục ngày sau họ gửi mail báo chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn và xúc tiến hợp đồng xuất khẩu sang nước họ lâu dài. Lô hàng đầu tiên xuất sang Đức của Trần Nhật Quang là 4 tấn cà phê nhân mang thương hiệu cà phê Là Việt. “Đó là bước đầu để chúng tôi rộng đường đưa cà phê sang thị trường Nhật Bản, Hoa Kỳ ít tháng sau đó” – anh Quang cho hay.

Hiện nay, để có đủ sản phẩm cà phê sạch cung cấp cho người tiêu dùng tại thị trường trong nước và xuất khẩu, ngoài diện tích 20ha cà phê của mình, anh Trần Nhật Quang còn liên kết với 21 gia đình khác tại huyện Lâm Hà với diện tích hơn 20ha nữa, truyền đạt kỹ thuật chăm sóc cà phê cho họ, hợp đồng nhận bao tiêu sản phẩm, cam kết thu mua với giá cao hơn trên thị trường 20%, đảm bảo cho nông dân luôn có lãi. Sản phẩm cà phê sạch của Công ty TNHH Cà phê Là Việt ngoài tiêu thụ ở thị trường TP. HCM, Đức, Hoa Kỳ và Nhật Bản, công ty này đang xúc tiến các hợp đồng cung cấp cà phê cho thị trường nhỏ trong khu vực như Campuchia, Đài Loan, Myanmar… Anh Trần Nhật Quang cho biết, hiện sản phẩm của công ty không đủ để cung cấp cho các đơn đặt hàng nhưng công ty của anh chưa dám đẩy cao sản lượng tăng lên đột biến vì sợ không kiểm soát được chất lượng sản phẩm.

Báo Lâm Đồng
Giải pháp cà phê || Giaiphapcaphe.com